کد مطلب:20316 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

چطور انساني باشم كه در موقع مرگ احساس نگراني نكنم؟

فلاح و رستگاري نتيجه تزكيه نفس و تقوا است. اگر انسان نفس خود را از پليديها بيآلايد و پاك و با تقوا بشود، به لاح و رستگاري ميرسد. قرآن ميفرمايد: قد افلح من زكّاها؛(1) هر كس خود را تزكيه كند، به فلاح ميرسد. هنگامي كه رسول خدا(ص) اين آيه را ميخواند، توقف ميكرد و چنين دها ميكرد: اللهم آت نفسي تقواها، انت وليها و مولاها و زكها أنت خير من زكاها؛ پروردگارا! به نفس من تقوايش را مرحمت كن. تو ولي و مولاي آن هستي و آن را تزكيه فرما كه تو بهترين تزكيه كنندگاني.(2)

اين سخن نشان ميدهد پيمودن راه تزكيه و تقوا و اين گردونه صعب العبور حتي براي پيامبر (ص) جز به توفيق الهي ممكن نيست. لذا درتفسير اين آيه وارد شده است: أفلحت نفس زكاها الله و خابت نفس خيبها الله من كل خير؛ رستگار شد نفسي كه خدا او را تزكيه كرده و نوميد و محروم گشت نفسي كه خدا او را تزكيه نكرده و نوميد و محروم گشت نفسي كه خدا او را از هر خير محروم نموده است. (3)

باز در تفسير اين آيه آمده: قد افلح من اطاع و خاب من عصي؛ رستگار شد كسي كه اطاعت كرد و نوميد و محروم گشت كسي كه عصيان نمود.

پيامبر گرامي(ص) فرمود: سه چيز موجب نجات است:

1 - خوف از خدا در سر و آشكار؛

2 - ميانه روي در حالت غنا و فقر؛

3 - سخن عادلانه در حالت خوشنودي و غضب.(4)

باز حضرت فرمود: سبكبالان و سبكباران نجات مييابند و گناهكاران به هلاكت ميرسند.(5)

امام علي(ع) فرمود: النجاة مع الصدق؛ نجات در راستگويي است.(6)

و امام صادق(ع) فرمود: اطعام و غذا دادن به مردم و سلام كردن و نماز شب خواندن موجب نجات انسان است.

از تتبع در آيات قرآن، به افرادي كه بدون خوف و حزن وارد بر خدا و بهشت ميشوند، ميتوان رهنمون شد.

در سوره بقره آمده است: فمن تبع هداي فلا خوف عليهم و لا هم يحزنون؛ هر كس از هدايت خدا پيروي كند، خوف و حزني نخواهد داشت.(7)

در سوره مائده آمده است: و من آمن بالله و اليوم الاخر و عمل صالحاً فلا خوف عليهم و لا هم يحزنون؛ هر كس به خدا و روز قيامت ايمان و باور داشته باشد و عمل صالح انجام دهد، خوف و حزني بر آناننخواهد بود.(8)

در سوره اعراف آمده است: فمن اتقي و اصلح فلا خوف عليهم و لا هم يحزنون؛ هر كس با تقوا باشد و عمل صالح انجام دهد، خوف و حزني بر او نخواهد بود.(9)

كساني كه در راه خدا، مبارزه و استقامت كنند، اهل نجاتند: ان الذين قالوا ربنا الله ثم استقاموا فلا خوف عليهم و لا هم يحزنون؛كساني كه گفتند پروردگار ما خدا است و در اين راه مستقيم ماندند، خوف و حزني بر آنان نخواهد بود.(10)

از ابوذر غفاري سؤال شد: حال ما هنگام ورود بر خدا چطور خواهد بود؟

ابوذر گفت: مردم دو دستهاند: نيكوكاران و زشت كاران. ورود شخص نيكوكار مانند ورود كسي است كه مدتي از خانه و اهل خود دور شده باشد. وقتي چنين شخصي به خانه بر ميگردد و اهل و خويشان خود را ميبيند، نشاط و سرور به او دست ميدهد. شخص نيكوكار و مؤمن مورد انعام و اكرام و احسان خداي متعال قرار ميگيرد. اما شخص زشتكار وقتي وارد بر خدا ميشود، مانند نوكري كه از مولا و آقاي خود فراري بوده و آن بنده را دستگير كنند و به نزد مولايش بيآورند، چه حالي براو دست ميدهد؟!.

پينوشتها:

1 - الشمس (91) آيه9.

2 - تفسير نمونه، ج27، ص 49.

3 - همان، ص 48.

4 - ميزان الحكمة، ج4، ص 3260.

5 - همان، ص 3261.

6 - همان، ص 3262.

7 - بقره(2)، آيه 38.

8 - مائده (5) آيه 69.

9 - اعراف (7) آيه 35.

10 - احقاف (46) آيه 13.